Γιορτάσαμε το Αρκάδι!

Το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου αποτελεί, αναμφίβολα, την κορυφαία πράξη της επανάστασης του 1866, με την οποία οι Κρητικοί ζητούσαν την ένωση της νήσου με την Ελλάδα.

Ο Σουλτάνος θορυβήθηκε από την εξέγερση και έστειλε τον Μουσταφά Ναϊλή Πασά, με εντολή να την καταστείλει. Στις 6 Νοεμβρίου 1866, ο Μουσταφά Πασάς έφθασε έξω από τη Μονή Αρκαδίου, που ήταν και η έδρα της επανάστασης. Στη διάθεσή του είχε 15.000 άνδρες Στη Μονή βρίσκονταν 966 άνθρωποι, από τους οποίους μόνο 250 μπορούσαν να πολεμήσουν. Επικεφαλής των αγωνιστών του Αρκαδίου ήταν ο πελοποννήσιος ανθυπολοχαγός Ιωάννης Δημακόπουλος και ο ηγούμενος Γαβριήλ. Οι προτάσεις για παράδοση απορρίφθηκαν από τους πολιορκημένους και το πρωί της 8ης Νοεμβρίου οι Τούρκοι επιτέθηκαν με μανία. Την επόμενη μέρα, 9 Νοεμβρίου 1866, άρχισε το δεύτερο κύμα της επίθεσης. Νωρίς το απόγευμα γκρεμίστηκε το δυτικό τείχος της Μονής από τις βολές του πυροβόλου και οι επιτιθέμενοι εισέβαλαν στο μοναστήρι, αρχίζοντας τη μεγάλη σφαγή.

Στη μπαρουταποθήκη της Μονής γράφτηκε η τελευταία πράξη του δράματος και μία ακόμα ένδοξη σελίδα της ελληνικής ιστορίας. Ο Κωστής Γιαμπουδάκης, ή κατ' άλλους ο Εμμανουήλ Σκουλάς, την ανατίναξε, σκορπίζοντας το θάνατο, όχι μόνο στους χριστιανούς, αλλά και στους εισβολείς. Ηρωικό θάνατο βρήκε και ο Ηγούμενος της Μονής Γαβριήλ Μαρινάκης. Γενικά, από όλες τις θυσίες που πρόσφερε η Κρήτη, μεσουρανεί το ολοκαύτωμα τούτο της Μονής Αρκαδίου! Μετά την καταστροφή της, το 1866, η Μονή ανοικοδομήθηκε πλήρως και αναστηλώθηκε στην πρότερή της μορφή. Μόνο ένα μισοκαμένο τέμπλο, στα αριστερά της Αγίας Τράπεζας, και μια μπάλα κανονιού, σφηνωμένη στο αιωνόβιο κυπαρίσσι, στα δεξιά της εκκλησίας, μαρτυρούν το αίμα που χύθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1866! Η UNESCO χαρακτήρισε το Αρκάδι ως Ευρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας!

Αφού μιλήσαμε για τις ηρωικές πράξεις των πρωταγωνιστών του Αρκαδιού και τη σημασία του για την ευαισθητοποίηση των Ευρωπαίων απέναντι στο αίτημα των Ελλήνων για ελευθερία, κατασκευάσαμε καδράκια και τραγουδήσαμε!

ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΟΥ ΑΡΚΑΔΙΟΥ

Το 1800 και 66 απάνω

ακούσετε ήντα καμε

η Κρήτη στο σουλτάνο.

 

Τον πόλεμο αρχίξασι

στα τρία βιλαέτια

στο Ρέθεμνο και στα Χανιά

και εις το Κάστρο μέσα.

 

Την Τρίτη το ξημέρωμα

τσ οκτώ του Νοεμβρίου

εμπρέ μαζώκτηκε η Τουρκιά

στα Αρκάδι γύρου γύρου.

 

Κι ήρθεν ο Μουσταφά Πασάς

με είκοσι χιλιάδες

κι από μακριά φωνιάζανε

«Προδώσετε ραγιάδες!».

 

Κι οι Κρητικοί των είπανε

«Καλώς ήρθατε Αγάδες.

Σήμερα θ’ ανταλλάξομε

αντρίστικα τσι μπάλες.»

 

Διακόσοι πενήντα εννιά

Κρήτες  επολεμούσαν

γυναίκες, γέροι και παιδιά

φουσέκια κουβαλούσαν.

 Και του Γουμένου εμήνυσε

να πα να προσκυνήσει
το μαναστήρι άκαγο
αν θέλει να τ’ αφήσει.

 

«Εγώ στο Μουσταφά Πασά
αζωντανός δεν πάω
καλλιά θα πάρω θάνατο
σαν άντρας να ποθάνω.»

 

Γιουρούσι κάνει η Τουρκιά
απάνω εις τα τειχιά του
και μεταθέκαν τα θρονιά
κι ανοίξαν τα κελιά του

 

Τότε φωνιάζει ο Γιαμπουδής:
«Ηγούμενε ευλόγα!»
κι είπε «Θεός ευλογητός»
και άναψεν η φλόγα.

 

Και σέρνει τη μπιστόλα του
από το σελακλίκι
σαν αστραπή την άδειασε
στην μπαρουταποθήκη.

 

Τρόχαλος έγινε η μονή
κι εσείστη ο Ψηλορείτης
κι οι Τούρκοι ακόμη τρέμουνε
όντε γροικούνε ΚΡΗΤΗ.